Perfil xumeko protagonismoa

Oi, Lur! Oi, Lur!
Orbaizetako arma olaren orma zaharrak
orain
Astra y Unzeta arma ola berriko orma berriztatuak,
diseñuzko altzari berziklatuak eta
perfil xumeko protagonismoak.

Itzalik ez,
perfil xumeko partearazle ei,
perfil xumeko auzo-esku-lan,
erabaki xumeko partelangile ei, hei!

#Astradanona. Miedo-me-da!
Ederra emon euskuen Ibarrangelun 2007ko hauteskundeetan
Danona Danontzako lemapean!
"Os llamamos para ayudar y ahora nos queréis controlar".
"Tranquilos, que ya os avisamos para la comida,
...que ya estamos hablando con los que saben".

AstraDanone!
"Danok gara orain Iñaki Uriarte",
arkitekto, musikari, perfil xume.
Arriskurik ez.

Danone, eta ez gara danak enteratzen,
alkatea inauguratzen doanean,
kanpoan gonbidapenak egunetan bialduta egon arren.
Joana bai, eta han dator kamiseta laranja sorta polit bategaz.

Ian Gilliken inposaketa sinbolikoa n.orma.l hartzen dugu.
Corte Ingles arma olaren erabilera praktikoaren mesedetan.
Barrukoa baldintzatzen ez duen uste sinboliko adierazgarrian.
Neutralizatzeak eskatzen duen arreta lantzerik?

Ospakizunetako Gatiburen kontzertuan
Alexek tizaz margoztutako borobiltxo bat izango du
oinen protagonismoa maila apal baten mantentzeko.
Haimarrek sóloetan ezin izango du Do5 pasa,
semitono bat goiti beiti,
Mikelek ezin izango ditu semikortxeak jo, nabarmenegi ez gelditzeko
eta bateria setak 2 ton eta kaja izango ditu.
Txastona erabiltzekotan plater bakarrekoa.

Leire Lopez,
zure herrikoak ez diren beste edozeinetako
emakume musikarien defentsan aritzen zaren hori,
bai pena ez zinela egon
egitarau lantaldeko bileran!
Bi bileratan erabakitakoa hirugarren batean aldatuta etorri zen horretan.

Protagonismo gehiegi izango nuen aitzakiaz
kanpoko 2:26 saioaren eta barruko 30' artean
Oierrek erabaki egin behar nuela bota zidanean,
ni %50 naizen iAuB musika taldearen protagonismoari
gehiegi eritzita.

Eta ez, denoi pasatu zaigu burutik,
jende asko egongo zela jotzeko asmotan...
ez, ez! kontua ez zen overboockinga!
Ez kanpoko ikuskizunean
ez barruko jaialdian, lehenengo pisuko B eskenatokian.
Une batez, hamar egun falta zirela
konfirmatutako partehartze bakarra:
gure prota iAuBrena.

Egongo dira beste emakume batzuk....
emakumeen gustokoagoa ohi da perfil xumea...
egongo dira estatistikak egiten dituztenak...
eta kalkulatuko dute ze protagonismo izan duten emakumeek
Astrako inaugurazioan. Parkatu, zenbat esan duzu?

Ezin izango dute zenbatu zenbat kostatu zaien,
kristelezko zapaia zikin ikusi eta garbitzeko tentazioa menperatzea
eta okerragoa dena,
perfil xumeko gizarte juxtu-juxtu hori heltzen den bitartean,
ez duzue ulertuko emakumeak lehenengo postuetan,
protagonismoa dagoen hor zergatik ez dauden,
eta zuek horretan zer ikusi izan duzuen.

Aste batzuk lehenago biak, hirurok
elkartu gintuen patuak Astra estreinatu berrian.
Ni Nekane Juradorekin bilera inprobistuan.
Harro! holako emakume argi baten ondoan lanean.
Oier english, atzerritar talde bati bisita gidatzen.
LeireLopez Fermin Muguruza eta Zuloei Astra erakusten.
Hirurok protagonista, bakoitza gurean.
Bakoitzak ze protagonismo zeukan ez nuen neurtu,
inork ez zigun kronometrorik jarri. Hori uste nuen.

2:26 minutu, fatxadako 2gn pisuko balkoian ilunetan
Ziomara bunker gainean, fijo zoragarri!
dantzan arituko zen bitartean.

2:26 minutu hoiek agortzen zuten publikoaren komodiña,
protagonismoa.
El Txefak berdin-berdin egingo zuen, kanpo eta barru
baina ezberdina zen, berak ez du ahotik soinurik ateratzen.
Ahoko protagonismoak gehiago probokatzen du.

53 urte eta gero hau!
4 seme-alaba eta gero hau!
Kultur fabrika SOZIALean hau!
Perfil xumeko artistak fabrikatuko ditu Astrak?
Artefakto sozial eraginkorrak egitekoa zela uste nuen, jua-jua!
Artea, tartea, bitarte sinbolikoa % eta minututan neurtua,
zein eta emakumeona!
Ez dakizue zenbat kostatzen zaion eme eta ama bati
kanta bat egiten, ensaiatzen, grabatzen, bolo bat eskeintzen...
duen bitartean
atso zahar mierda bat dela burutik kentzea.

Zuek barik eztau!
Murrizketa dekretoa heldu zan egitarau lantaldera
eta hortxe ito zan nire gogoa, kostata landutako gogoa.

Gailetak bai, kaferik ezin.
Neuronek patina, belarrietatik atera arte.
Nik infusioak hartzen ditut. Teinarik gabekoak.
Indar gehiegi daukat, nerbio gehiegi,
gogoaren perfil bajuan jokatzeko. Tratante aritzeko.
Nire buruaren jabeegi naiz parte hartzea hori dela irensteko.

PS. Eskertuko nuke, orain arte callando-otorgando gelditu direnak, orain ere hala segitzea.

PozAZKundea

Joseba Azkarragari irakurri nion
lehenego aldiz
"pozaren azkundea" kontzeptua,
eta oso ona iruditu zitzaidan, geniala.

Jon Artanok ere aipatu du Berrian
eta pozazkundea deitu dio.

Eta baliteke apirilean
topaketa batzuk antolatzea
PozAZKundea izenburuarekin
AUZOLAN ekimenak.

Ze... izen politagorik
proposatu, zabaldu, gatzatu
nahi dugun
eredu ekonomikoarentzat?

Horixe baita gure aberastasunik haundiena,
poza sentitu eta poza eragitea.

Ardatza zein den ahaztu gabe:
BuruJabe izatea.

BuruJabe, daukagun guztiaz jabetzeko,
konturatzeko, eta gozatzeko.

BuruJabe, geure buruak antolatzeko.

BuruJabe, inguruari jabetasuna EMAteko.

Merezi du Amaia Perez de Orozcok
eta feminismoak ekonomiari
dakarkion haize berria arnasteak.

Bizitzaren balioa

Bizitzaren balioa
norbere baitan dagoela eta nago,
single, guraso, bikote...

Unean, orain.
Gunean, hemen.
Muinean, zer.ean.
IzaKIan, izatearen zati honetan.

IzaKERA ezberdinak, unean gunekoak,
auKERAk dira
esperientziak biziz
norbere baitan, beti hemen dagoen
zer hori kokatzeko, zer.az jabetzeko.

Bizitza aukera da.
Izpirientziak bizitzeko aukera.
Eta bakoitzean
zer.aren izpi batez jabetu,
jabetuz jabe egin.

Jabetzen den hau,
hauxe naiz ni.

Karmele Jaiok inspiratua,
beste askotan bezala.

26greba+28auzolan

Hemen ideia sorta bat,
ez naiz une honetan gai ganorazko forma emateko...
zaparrada formatoan doaz.


Greba+autogestioa ideia potenteagoa iruditzen zait, 

greba bakarrik edo autogestioa bakarrik esatea baino, 

testuinguru honetan.

26greba+28autogestioa. 

II Auzolan Topaketa Altsasun, 

Euskal Herri osoko autogestioaren topaketa erraldoia.

Greba autogestioaren ondorio logikoa da.

Grebak berez esan nahi duena zera da:
"26an ez dizut nire lan-indarra salduko 

zuk niri etekinak ateratzeko".
(Egun horretan ez naiz PIG izango; 

txerriak hasten diren bezala, 

txerriak kortan - langileak lantegian)

Soldata-peko sisteman kontua zera da:
"Gu torpeak gara, indarra besterik ez dugu, 

ez gara gai geure buruak antolatzeko eta
gu baino listoagoa den bati eskatuko diot 

nire beharrak asetzeko beste diru ematea".
Narko-lanpostu deitzen diot orain.

Murrizketak salatzeko greba egitean zer diogu: 

"Ez didazu nire beharrak asetzeko beste diru ematen".

Greba autogestioarekin lotzen dugunean 

zera esaten ari gara:
"Gure beharrak asetzeko gai garela jakin badakigu. 

Antolatzen ari gara geure burua. 

Oraindik ez gaude %100, rehabilitazio bat behar dugu, 

urteak eman ditugu inoren esanak betetzen, menpe, 

pasibitatearen es.kaiolan murgildu gara ia konturatu gabe

(elurretan gozo hil edo egosten ari den igelaren ipuina bezela), 

GOGOaren giharra motel dugu oraindik, 

eta apur batean lan-indarra saltzen jarraitu beharko dugu, 

agian.
Tarte horretan 

ez dugu lan.balditzetan atzera egiterik onartuko (greba)."


Badakigu zeintzuk diren gure benetako beharrak, 

identifikatu ditugu: 

elikaduran / energian / etxebizitzan / hezkuntzan / osasunean... 

Jan, lo eta lagunak, labur esanda.

Badakigu "gure beharrak" puztuak izan direla, nahita, 

gu menpe eukitzeko, guk ezin genuela sinistarazteko. 

Korapilatu egin dizkigutela, konplikatu, 

ulergaitzagoak egiteko, ezina senti arazteko.

"Txori txikia nintzelarik esan zidaten / kaiolan bizitzeko sortua nintzela. / Gero arrano bihurtu nintzenean / kaiola hautsi ta alde egingo nuen beldurrez... / libre nintzela sinistarazi nahi zidaten. / Horregatik ireki zizkidaten ateak / egin nezan hegaz. / Baina luze gabe ohartu nintzen / hanka harkaitz bati lotu zidatela / kate motz eta astun batez/."

"Egun horretan, 26an ez, 

ez nauzu erabiliko, neu ez naizelako joango".
Berez, autogestioa %100 denean, greba ere %100 izango da.
(Huelga decirlo) (Huelga-hueco-huts)

Plusvalia eta esplotazioari uko egitea da, 

egun batez baino ez bada ere.

Menpe daudenei onartzen zaien eskubide bat da.
Norbere buruarentzat ari denak 

ez du greba egiten. Absurdoa da.

Diskurtso horretan sakontzea litzateke kontua.
Nola heldu gara menpe/greba egoera honetara?

Greba ez da lanik ez egitea,  

hori jai eguna egitea da.

Jai hartu? Jai egin?
Garai bateko baserrietan 

azokara zihoaztenean 

jai eguna hartuko/egingo zuten,
edo senideak bisitatzen joateko, 

edo dena delakoa. Jai hartu/egin.

Greba nagusiari ezetz esatea da,  

ez zarela joango bere aginduak betetzera, 

egun horretan behintzat.
Dominazio sistema kuestionatzea da, 

egun batean behintzat.

Jabetuz goazen heinean

(auto.conocimiento eta auto.gestion 

sakontzen ditugun neurrian), 

greba egoeran instalatuko gara, normal.
Progresio bat da.

Garai batean gutxi batzuk ziren 

soldata (soldada, soldado) baten truk 

lanean aritzen zirenak. Morroi/neskame.
Eta ez zen inoren ideala, 

morroi edo neskame izatea,  

nor bere buruaren jabe izatea baizik.
Gero etorri da lanpostuen  
enpleo.mania hori.

Eta gainera, zenbat eta 

nagusi boteretsuago batentzat lan egin, hobe. 

Seguruago sentitzen gara. Ginen...
Eta oposaketa ateratzeko gai zenak  

estatua nahi zuen nagusi. Segurua, betirako...

Gauza berriak dira guretzat.

Diktadura garaitik honakoak batez ere.
Hori kuestionatzen hasi behar da:  

"lapurrentzat ari gara lanean, konturatzen?"                                         

Hemendik aurrera geuretzat, geu geure buruen jabe.

Narko-lanpostu

Narko,
eta A.narko. Zer ote da?
Narkoa ez dena, ezta?

Etiketa zalea ez naiz,
ez naizelako bakar batean kabitzen.

Hamikatxu beharko nituzke
garatu ditudan arloan izendatzeko:

- Frantsesa irakatsi nuen... uda batez...
herriko bizki jator batzuei...
14 urte nituanean, oraindik gona motxetan

- Euskara irakasle Deustoko Unibertsitate,
mintza-praktikako baserri, Arantzazu eta
Ulibarri euskaltegian

- Zientzi Politikoak eta Soziologian lizentziaduna
Deusto eta Conplutense Unibertsitateetan,
espezializatua Hirigintzan

- Deustoko Hizkuntza Eskolakoa izan zen
lehenengo utzi nuen nomina ofiziala, segurua

- Hondarribiko HABE Barnetegikoa bigarrena

- Gernikako Udal Euskaltegikoa hirugarren eta azkena
27 urte nituela.

Geroztik alanbrea, ekonomia sumergiBLEA.

Hiru narko-lanpostu hoiek
ito zezaketeen nire sorgin lana.

Baina ez,
unean-gunean-muinean
jarraitzen dut
asmoak asmatuz

ametsen pistari jarraituz
buru jabetasunean.

Putetxe birtuala

Etxerako modukoak zirenak
putetxerako egin dira,
ganadu birtualak gobernatu nahi
eta ezinda.

Poema plaza ola

Aurretik eskerrik beroena,
hiru egun zoragarri bizi izan ditut,
utopian amestutako paradisua...

Bildutako indarraz
neure ekarpena.
1 Poema
2 Proposamena
Noan!

1 Poema bonba

Urtero sortzen dut
Eako Poesia Egunen karira
kokainagatik duen
ezaguna
neguko gau ilunetan
asteburu zuri bateko
kokaina erosteko abagunea
ematen duen
Ea amaren altzoan.

Aukera paregabea
ni bezalako
ez, ni bezelako
ez, nire moduko
paraxutista, suizida batentzat.

Artista,
artista naiz, bai
besteen hitzaldietan
beste jaun-andre horri
legokiokeen instante de gloria
horretan bertan
nire ekarpen bonba zorrotza
jaurtitzen
ahots urratu
amildegiko oihartzun
garratz honetan.

Zer diñoskuzu, Yolanda*
kartzela planetarioaz?

Esan beharra dago...
Erran nahi baita....
Guk Euskal Herrian
beti esan izan dugula
JAIAK BAI, BORROKA ERE BAI.

Zer iritzi duzu kartzela planetarioa
eraikitzen ari diren,
gu barne,
Goldman Sacheko
SIONISTEI buruz,
hau da,
Italiako Monti,
Greziako Papadopoulus
eta Espainiako Gindos
lanean fin-fin ari diren
dominazio sistemaren
buru egokitu zaien
sionistei buruz zer iritzi?

Zer diñoskuzu, Yolanda,
txalo jotzeari,
txalo jotzeak
eta txalo jotzearen
Poesia Egun hauen
parteartzaileagoak lirateken
hauetaz?

Garrantziaz eta garraziaz.

Herritarrok,
trebatzen al gaituzte,
trebatzen al gara
poesia den arma sinboliko,
arma mental eta pasional
hau,
honen erabileran trebatzen?

Zergatik disparatu behar dut
Gaia Herriaren
poema galdera hau
besteen bizkarrean?

Non dago gure 
batzar (b)orobilaren
poema plaza?

Non
oro bilduko duen
poema arma sinbolikoak
harrizko
ez zementu, hormigoi,
portlandezko
astinduko duen
gure barneko arma ola?

Bake mina

Pantxoa eta Peioren 
kantua.

"Gizadiak maite-mina,
Izadiak arreta-mina,
Etorkinak herri-mina,
Herri hunek bake-mina.

Laborari ta langile,
Sinestedun ta bilatzaile,
Bidez-bide, kalez-kale,
Izan gaiten bakegile.

Zatiketak etsipena,
Elkarketak itxaropena,
Gorrotoak pairamena,
Barkamenak askapena.
 
Solasbide, elkarbide,
Maitabide ta askabide,
Zuzenbide, bakebide,
Oro dire zorionbide."

"Pertsonen biziak 
eta haien eskubideak
ezin dira erabiliak izan
asmo politikoekin".
Herrira
Berria, 2012.05.10

Udaltzainak ere armatu

Okzitania, Tolosako udaltzainak armatu egin dituzte.

David Ickek aspaldi esaten zuen,
irakasleak, suhiltzaileak, bizkartzain eta abarrak,
aginte publiko bihurtzea pauso bat zela,
kartzela planetarioa eraikitzen ari diren honetan.

Zirrikitua aurkitu beharko.
Egotekotan barruan, gure baitan datzan eguzkian.
Askatu. Korapiloan bertan.

Kanpoko presioak bihurtzen du burnia altzairu.
Zabaldu barrue!

Lagun aniztasuna

Lagun aniztasunaren
kanpaina egin dezakegu,
konfiantzarena.

Etxeko, auzo, kuadrilla, herriko, eskualdeko...
lagunak.

Konexio neuronal berri ugari, oparoak.

Beti hondoan, gogoan lagunik haundiena:
norbera.

Sarea zabaldu ta euskeko gakoa?
Hitza.

Hitz faltsuak, hutsalak... lagunik ez.

Hitza, bete.
Hitza bete beharraz.

Genero / generostea

Nire atzoko hitzek gaur balio ez,
gaurkoek bihar be ez.
Bota egingo ditut hala ere,
orainak dakarrelako geroa.

Bizitakoak, izpirimentatzeak
jartzen du ez/baian
pentsagailu/hitzetan sortutakoa.

Hauxe datorkit genero kontuetan.

Genero irizpideak,
errealitate erren desorekatua
estadistiken bidez aztertzeko
erabilgarri izaten jarraitzen du.

Ez ordea nahiko genukeen
errealitate osatua eraikitzeko.
Hor "emakume" izaten gelditu beharrak
mugatu egiten nauela sentitzen dut,
"gizonezko" den hori ere garatu nahi dudalako.

2 erdi.tik
1 oso.rantz

Generoa bisturi,
generostean eraiki.

Ogi zaharra jaten dudan moduan,
askotan irakurtzen dut bezperako egunkaria,
ezin ondakinik utzi,
Berriak hain dakar zer irakurri gozo asko ze!

Oraingoan Donostia Ospitaleko Psikiatriako buruak dino
"Etorkizuneko itxaropenak direla pertsonaren motorrak".

Hara!
Ez dino dirua.
Ez titi edo zakil haundiak, soinean edo eskura.
Salbata gagoz orduan!

Hona hemen
etorkizuna itxaropentsu irudikatzeko
pistak:

1
Ekologian ingeneria den Paul Neau.ren arabera
"Gaur egun kontsumitzen den
energiaren herena baino ez da beharrrezkoa",
Aitor Renteriak egiten duen artikuluan.

Gure proposamena ez da elektrikoa, energetikoa baizik.
Ekoizten den elektrizitatearen %75 nuklearra da, baina
aldi berean kontsumitzen den energiaren %16 baino ez da.

Teknikoki egingarria da,
eraikinak isolatuz, kontsumo ohiturak aldatuz,
2033rako gelditzea azkenengo zentral nuklearra
ordurako beste energia iturri batzuez ordezkatzea.

2
"Autokarabanaren kultura haunditzen",
Miarritzeko Irati erakustazokaz ari da
Iduzki Soubelet Fagoagak.

Gehienetan handiegi izaten ohi ditugun baserriak
27 metro karratuko etxebizitzetan berregokituz
zenbat aukera sortuko litzatekeen
lurra eta naturaz gozatzeko.
Bestalde hirietan tokian tokikoa jaterik ez,
balkoi eta parkeetako lurrak salbu...

Gaineratu horri
auto, bizikleta eta moto elektrikoak,
baserrietatik topaguneetara osteratxoa egiteko.

3.
"Sare pribatua ordaindu ezin dutenek
betiko konponbidera joko dute:
amak, arrebak, alabak. Emakumeak."
Maite Asensio Lozanok.


Laburbilduta,
baserri autokarabanatuetan
emakumeak lagunartean.
Hau lehen ere ikusiak garela-eta nago.

Irakaslea, aginte publiko

Berria, 2012 Martxoak 1.

David Ickek aspaldi esaten zuen,
irakasleak, suhiltzaileak, bizkartzain eta abarrak,
aginte publiko bihurtzea pauso bat zela,
kartzela planetarioa eraikitzen ari diren honetan.

GARA feminista, GA-RA!

GARA, betaurreko moreak jarrita, titularrak:

"...Oraindik parekidetasuna eskatu beharra dagoelako;
oraindik asko ez direlako konturatu dakartzan onurez."

"Garapena lortzeko inbertsiorik onena,
emakumea gaitzea" J.A. Oria

Min ematen dit,
lotsagarria iruditzen zait,
eta ez dakit nola argumentatu.

Dominazio sistemaz ari gara.
Ni behintzat.
Eta giza eskubideez.

Eman dezagun titularra
duela bi mendeko Filipinetako negrero biren arteko elkarrizketatik aterata dagoela:
"Garapena lortzeko inbertsiorik onena, esklabuak gaitzea".
Zer adieraziko luke? Zein litzateke beraien helburua? Punturik garrantzitsuena?
Dominazio sistema eraustea? Ez, ezetz borobila.
Etekinak ateratzen jarraitzea.

Hori dino titularrak. Asmoa ona bada ere, inkonzientean dominazioak darrai.

Bisita gidatu zikina

Laguna, neska (garrantzia du detaileak)
bajoiakin zegoen. Lur jota.

Gure etxera etorri eta
bisita gidatua egin nion.
Zikina.

Terapeutikoa.

Hautsez betetako zokondoak,
ondo ezagutzen ditudanak,
erakutsi nizkion
banan banan.

Nire Lotsa eta bere Bajoia
atera egin ziren
eskutik helduta. Alde!

Lasaiago bizi gara.

Hil arte bizi

Antzerkia.
Ondo pasatu genuen,
Lizeo antzokia bete-beteta.
Arrakasta.

Koloretsua, bizia,
euskaraz aberatsa, bizkorra, arina, jatorra,
hizketan entzutearekin gozatzeko modukoa.

Aktoreak bi: Iker Galartza (itzultzailea, dotore)
eta Joseba Usabiaga. Eta aktoresa: Sara Cozar.
Lan ona.

Gaia: interesgarria.
Desioa, desio anitza, triangelua,
eta baita adiskidetasuna, zeloak...

Are interesgarriagoa izan zitekeen. Ausartagoa.
Posesioa, propietatea eduki, jabetasuna eman.

Bukaera: penagarria.
Desio anitzean hasi eta
amabirgina,
zeruan bukatzen duen
emakume martiria.

Ez hanka, ez buru,
egunerokoan "n" aldiz pizten den desio mozorrotua,
edo desioak matrimoniora egiten duen bide labana,
muturreraino eraman eta
amatasunez disfrazatu beharra.

Ze amatasun mota berezia:
norberak zainduko ez duen haurra,
haurraren desiorik sentitzen ez duten bi "aitei"
enpaketatua.
Eta ama martiriaren izen bera jarri gainera:
Maria.

Ezkerrak ez dela sinesgarria; bestela
makinatxo bat diru gastatuko zukeen terapietan
benetan horrela sortutako alaba Maria birjina,
desioz garbiak.

Ezkerrak ez dela sinesgarria.
Alu "aluak" ematen dizkion buru hauste
gezur eta manipulaziorako aukerak.

Ongi etorri, biodesioaniztasun.
Agur, Ama Maria bajina.